Nhấn mạnh
- Sàng lọc bắt buộc bằng Thang đo Trầm cảm sau sinh Edinburgh (EPDS) tại một trung tâm y tế đô thị đã tăng đáng kể tỷ lệ phát hiện trầm cảm chu sinh từ 1,0% lên 14,2%.
- Trong số các phụ nữ được sàng lọc, 23,2% báo cáo các triệu chứng trầm cảm có ý nghĩa lâm sàng, và 8,8% có ý định tự tử, nhấn mạnh nhu cầu sức khỏe tinh thần chưa được đáp ứng.
- Chỉ có 17,1% phụ nữ được sàng lọc nhận được dịch vụ sức khỏe tinh thần, điều này liên quan đến sự giảm nhanh chóng và bền vững về mức độ nghiêm trọng của trầm cảm sau khi sinh.
Nền tảng nghiên cứu và gánh nặng bệnh tật
Trầm cảm và lo âu chu sinh là những biến chứng phổ biến nhưng thường bị chẩn đoán và điều trị không đủ, ảnh hưởng đến phụ nữ trong thai kỳ và sau khi sinh. Các rối loạn này liên quan đến các kết quả bất lợi cho cả mẹ và con, bao gồm sự gắn kết kém, chậm phát triển ở con và tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong ở mẹ. Mặc dù có tầm quan trọng lâm sàng, dữ liệu vững chắc về tỷ lệ sàng lọc, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và việc cung cấp điều trị vẫn còn thưa thớt, đặc biệt là trong các môi trường đô thị lớn và đa dạng. Khoảng cách kiến thức này cản trở can thiệp kịp thời, hiệu quả và làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng về sức khỏe. Đánh giá chính xác tỷ lệ mắc bệnh và đặc điểm của xu hướng triệu chứng là cần thiết để cải thiện các quy trình lâm sàng và chính sách y tế nhằm vào sức khỏe tinh thần chu sinh.
Thiết kế nghiên cứu
Nghiên cứu hồi cứu này phân tích hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) của 27.393 phụ nữ sinh con tại Trung tâm Y tế NewYork-Presbyterian/Weill Cornell và Bệnh viện NYP Lower Manhattan từ ngày 1 tháng 12 năm 2020 đến ngày 1 tháng 2 năm 2024. Vào tháng 3 năm 2023, một chính sách bắt buộc sàng lọc EPDS đã được thực hiện tại ba phòng khám, chiếm khoảng 35% số ca sinh của bệnh viện. Nghiên cứu đã xem xét ba công cụ đánh giá sức khỏe tinh thần đã được kiểm chứng được sử dụng trong giai đoạn chu sinh (một năm trước và một năm sau khi sinh): Thang đo Trầm cảm của Bệnh nhân (PHQ-9) để đánh giá mức độ nghiêm trọng của trầm cảm, Thang đo Rối loạn Lo âu Tổng quát (GAD-7) để đánh giá mức độ nghiêm trọng của lo âu, và EPDS đặc biệt được kiểm chứng để sàng lọc trầm cảm chu sinh.
Kết quả chính bao gồm tỷ lệ sàng lọc, tỷ lệ mắc các triệu chứng có ý nghĩa lâm sàng, tần suất sử dụng dịch vụ sức khỏe tinh thần và xu hướng triệu chứng được phân tích qua các mô hình hiệu ứng hỗn hợp. Nghiên cứu cũng đánh giá mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với điều trị, đặc điểm của bệnh nhân và sự thay đổi của triệu chứng theo thời gian.
Kết quả chính
Từ nhóm ban đầu, 3.051 phụ nữ (trung bình 34,3 tuổi, độ tuổi từ 14-54) đã hoàn thành sàng lọc cho trầm cảm hoặc lo âu chu sinh trong vòng một năm trước hoặc sau khi sinh. Sàng lọc trầm cảm (PHQ-9) được hoàn thành bởi 723 phụ nữ (3,0%), và sàng lọc lo âu (GAD-7) bởi 472 phụ nữ (2,0%). Trước khi thực hiện chính sách sàng lọc EPDS bắt buộc, chỉ có 1,0% (274 phụ nữ) được sàng lọc bằng EPDS, tăng lên đáng kể 14,2% (2.304 phụ nữ) sau khi chính sách được áp dụng.
Trong số những người được sàng lọc, 23,2% (khoảng tin cậy 95% [CI], 21,7%-24,8%) báo cáo các triệu chứng trầm cảm có ý nghĩa lâm sàng, và 8,8% (95% CI, 7,2%-10,8%) có ý định tự tử. Tuy nhiên, chỉ có 523 phụ nữ (17,1%) nhận được dịch vụ sức khỏe tinh thần, chủ yếu là các can thiệp tâm lý-xã hội cung cấp khoảng 4 tháng trước và sau khi sinh.
Phân tích theo thời gian cho thấy phụ nữ được điều trị trải qua sự giảm nhanh chóng hơn về mức độ nghiêm trọng của trầm cảm được đo bằng điểm PHQ-9 theo thời gian (F1,1504 = 9,6; P = .002) và duy trì sự giảm bền vững về triệu chứng trầm cảm sau khi sinh so với những phụ nữ không được điều trị (F1,5166 = 33,8; P < .001). Những kết quả này nhấn mạnh hiệu quả của can thiệp sức khỏe tinh thần trong giai đoạn chu sinh trong việc điều chỉnh xu hướng triệu chứng theo hướng có lợi.
Bình luận chuyên gia
Nghiên cứu này nhấn mạnh một khoảng cách quan trọng giữa việc nhận biết các rối loạn tâm trạng chu sinh và việc cung cấp sàng lọc và điều trị đầy đủ trong các cơ sở y tế đô thị lớn. Sự tăng đáng kể về tỷ lệ sàng lọc sau khi áp dụng chính sách sàng lọc EPDS bắt buộc cho thấy khả năng của tổ chức trong việc cải thiện việc phát hiện nhưng cũng tiết lộ những thách thức kéo dài về việc không bao phủ đầy đủ, khi chỉ một số ít phụ nữ được sàng lọc ngay cả sau khi thay đổi chính sách.
Tỷ lệ tiếp cận điều trị thấp tương đối trong số những người có triệu chứng có ý nghĩa lâm sàng chỉ ra các rào cản bao gồm sự kỳ thị, khả năng tiếp cận nguồn lực và sự do dự có thể có của nhà cung cấp, đòi hỏi các chiến lược mục tiêu để cải thiện sự tham gia. Sự cải thiện của triệu chứng trầm cảm ở phụ nữ được điều trị phù hợp với tài liệu hiện có ủng hộ các liệu pháp tâm lý-xã hội và chỉ ra một kết quả có thể điều chỉnh tích cực với can thiệp phù hợp.
Những hạn chế của nghiên cứu này bao gồm sự thiên lệch lựa chọn tiềm ẩn từ sự tuân thủ sàng lọc, giới hạn ở ba phòng khám cho chính sách sàng lọc và thiết kế hồi cứu phụ thuộc vào độ đầy đủ của EHR. Các nghiên cứu tiền cứu tiếp theo có thể mở rộng về xu hướng lo âu và kết hợp các yếu tố điều chỉnh sinh học hoặc tâm lý-xã hội của phản ứng điều trị.
Kết luận
Trầm cảm và lo âu chu sinh tiếp tục gây ra gánh nặng sức khỏe đáng kể trong các trung tâm y tế đô thị, với việc chẩn đoán và điều trị không đủ vẫn là những rào cản đáng kể. Chính sách sàng lọc EPDS bắt buộc có thể cải thiện đáng kể tỷ lệ phát hiện nhưng phải đi kèm với đảm bảo tiếp cận toàn diện đến các dịch vụ sức khỏe tinh thần hiệu quả.
Nghiên cứu này xác nhận rằng phụ nữ nhận được can thiệp sức khỏe tinh thần, chủ yếu là hỗ trợ tâm lý-xã hội, trải qua sự giảm nhanh chóng và bền vững về triệu chứng trầm cảm sau khi sinh. Mở rộng các can thiệp này là một ưu tiên lâm sàng để giảm thiểu bệnh tật liên quan đến các rối loạn sức khỏe tinh thần chu sinh.
Hệ thống y tế nên triển khai sàng lọc phổ quát tích hợp trong các đường dẫn chăm sóc tiền sản và sau sinh thông thường, đảm bảo tiếp cận điều trị công bằng và thúc đẩy hợp tác đa ngành để tối ưu hóa kết quả sức khỏe tinh thần của mẹ.
Tài liệu tham khảo
1. Solomonov N, Kerchner D, Dai Y, et al. Prevalence and Trajectories of Perinatal Anxiety and Depression in a Large Urban Medical Center. JAMA Netw Open. 2025;8(9):e2533111. doi:10.1001/jamanetworkopen.2025.33111
2. O’Hara MW, McCabe JE. Postpartum depression: Current status and future directions. Annu Rev Clin Psychol. 2013;9:379-407. doi:10.1146/annurev-clinpsy-050212-185612
3. Stewart DE, Vigod S. Postpartum depression: Pathophysiology, treatment, and emerging therapeutics. Annu Rev Med. 2019;70:183-196. doi:10.1146/annurev-med-042617-105218
4. Cox JL, Holden JM, Sagovsky R. Detection of postnatal depression: Development of the 10-item Edinburgh Postnatal Depression Scale. Br J Psychiatry. 1987;150(6):782-786. doi:10.1192/bjp.150.6.782
5. Grote NK, Bridge JA, Gavin AR, et al. A meta-analysis of depression during pregnancy and the risk of preterm birth, low birth weight, and intrauterine growth restriction. Arch Gen Psychiatry. 2010;67(10):1012-1024. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2010.111
